GÜNEŞ ÇARPMASI

Uzm. Dr. Nejla Bayram Genç

Aşırı sıcak sonucu vücudun ısı düzenleyici sistemin görev yapamaz hale gelmesidir.Genellikle;hava sıcaklığının 32 derecenin nispi nemin %60 ın üzerine çıktığı durumlarda görülmeye başlar.
Güneş çarpması acil tedavi gereken çok ciddi,hayatı tehdit eden bir tablodur.Kalp,Beyin,Böbrek,Karaciğer gibi birçok hayati organın fonksiyonları bozulabilir.

GÜNEŞ ÇARPMASI BELİRTİLERİ
-Vücuttaki su kaybına bağlı sıcak ve kuru cilt
-Başlangıçta aşırı terleme olur dehidratasyon(su kaybı) üst seviyeye ulaştığında terleme durur.
-Normalden hızlı soluk alıp verme
-Baş ağrısı,Baş dönmesi
-Kas krampları,nabzın hızlanması
-Uyuklama veya sersemlik hali
-Tutarsız konuşmalar,çevreyi tanıyamama,agresif davranışlar,ajitasyon,halüsinasyonlar
-Havale geçirme
-Bilinç kaybıdır

SICAK HAVALARDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ

-Evde yaşanılan ortam serin tutulmalıdır.Odanızı özellikle dış ortamın serin olduğu gece ve sabah erken saatlerde havalandırın.Gündüz güneşe karşı olan pencere ve kepenkleri kapalı tutun.
-İlaçlarınızı 25 derecenin altında veya buzdolabında saklayın.
-Arabada kapalı ve park edilmiş araç içinde uzun süre kalmayın arabanızı havalandırın. Özellikle bebek,engelliler ve hayvanları,kapalı ve park etmiş arac içinde bırakmayın.
-Günün en sıcak saatlerinde zorunlu olmadıkça dışarı çıkmayın.Bu saatlerde denize,havuza girmeyin,güneşlenmeyin,spor ve yürüyüş yapmayın.
-Bebekler ve çocuklar güneşe daha hassastır.Dışarı çıkmadan 15-20 dk önce mutlaka güneş koruyucu krem sürmek gerekir.Güneş kremi mineral filtre içermeli bebeğe alerji yapmayacak özellikte olmalıdır.Güneş kreminin koruma süresi en fazla 3-4 saattir.Dışarıda fazla kalınacaksa kremin tekrar sürülmesi gerekir.

ÇOCUKLARDA KIYAFET SEÇİMİ

Yaz aylarında,çocuklara ince hafif pamuklu giysiler giyindirilmelidir.Terleyecekleri için sık sık kıyafetleri değiştirilmelidir.1 yaş altı bebekler özellikle baş bölgesinden çok terleyebilir.Kalın şapkalardan kaçınılmalı,pamuklu ince şapkalar tercih edilmelidir.

GÜNEŞ ÇARPMASI TEDAVİSİ

Güneş çarpması acil bir durumdur.Ciddiye alınmalıdır.Başlıca tedavisi vücut ısısının düşürülmesidir.
Hasta serin bir yere taşınmalıdır.Soğuk su ile banyo yaptırılmalı vücut soğuk havlularla sarılmalıdır.Buzda kullanılabilir.Yeterli su yoksa baş boyun bölgesi soğutmada öncelikli olmalıdır. İkinci olarak su kaybı varsa su ve elektrololıt içeren sıvılar verilmesi gerekir.Aşırı sıvı kaybı olanlarda damardan sıvı verilmesi gerekebilir. Güneş çarpmasında hasta bilinci açık değilse ağızdan içeçek verilmez. Alkol koklatılmaz. Alkollu ve gazlı içeçekler verilmez. Katı yiyecekler verilmez.